Εξετάσεις Αίματος Στα Παιδιά: Ποιες Είναι Οι Φυσιολογικές Τιμές

Η γενική αίματος είναι μια βασική εργαστηριακή εξέταση που δίνει πολύτιμες πληροφορίες στον γιατρό. Οι πληροφορίες αυτές μπορεί να αφορούν όχι μόνο σε αιμοτολογικής φύσεως διαταραχές, αλλά να κατευθύνουν τη διάγνωση διαφόρων καταστάσεων όπως λοιμώξεις, παρατεινόμενο ανεξήγητο πυρετό, απώλεια σωματικού βάρους, κόπωση, αυτόματες αιμορραγικές εκδηλώσεις κτλ.

Σε αυτό το άρθρο του Parents Hub θα δώσουμε απαντήσεις σε ζητήματα όπως:

• Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές στις εξετάσεις αίματος στα παιδιά;
• Πότε τα ουδετερόφιλα είναι χαμηλά σε παιδιά;
• Πότε τα ηωσινόφιλα είναι ανεβασμενα σε παιδια;
• Πότε τα μεγάλα μονοπύρηνα είναι αυξημένα σε παιδιά;
• Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές στα λευκά αιμοσφαίρια στα παιδιά;
• Ποιες παθήσεις μπορούν να προληφθούν με τις εξετάσεις αίματος στα παιδιά;
• Ποιες είναι οι πιο συχνές αιματολογικές ανωμαλίες στα παιδιά;
• Πότε πρέπει ένα παιδί να κάνει την πρώτη γενική αίματος; 
• Πώς να προετοιμάσετε το παιδί σας πριν από την αιμοληψία;

Ποιες Είναι Οι Φυσιολογικές Τιμές Στις Εξετάσεις Αίματος Στα Παιδιά;

Μέσα από τη γενική αίματος στα παιδιά, γίνεται μέτρηση τόσο των ποσοτικών παραμέτρων των κυττάρων του αίματος – ερυθρά αιμοσφαίρια, λευκοκύτταρα και αιμοπετάλια – όσο και των ποιοτικών τους χαρακτηριστικών – μέγεθος, μορφολογία, παραγόμενη αιμοσφαιρίνη. 

Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, οι φυσιολογικές τιμές στις εξετάσεις αίματος στα παιδιά είναι οι εξής:

Συντμήσεις: Hb: Αιμοσφαιρίνη, Hct: Αιματοκρίτης, WBC: Λευκά αιμοσφαίρια, Neut: Ουδετερόφιλα, Lymph: Λεμφοκύτταρα, Mono:Μονοκύτταρα, Bas: Βασεόφιλα, Eos: Ηωσινόφιλα, Plts:Αιμοπετάλια 

(Πηγή: https://www.nbt.nhs.uk/sites/default/files/Childrens%20FBC%20Reference%20Ranges.pdf)

Συχνές Ερωτήσεις Γονέων Σχετικά Με Τις Εξετάσεις Αίματος

Εδώ θα βρείτε απαντήσεις στις πιο συχνές απορίες σχετικά με τις εξετάσεις αίματος των μικρών μας φίλων. Κάποιες από αυτές σχετίζονται με τα ουδετερόφιλα, τα λευκά αιμοσφαίρια, τα ηωσινόφιλα και τα μεγάλα μονοπύρηνα.

Ποιες Είναι Οι Φυσιολογικές Τιμές Για Τα Λευκά Αιμοσφαίρια Σε Παιδιά;

Σύμφωνα με τον παραπάνω πίνακα, οι φυσιολογικές τιμές για τα λευκά αιμοσφαίρια σε παιδιά μεταβάλλονται ξεκινώντας από τη γέννηση και μετά. Έτσι, ανάλογα με την ηλικία οι φυσιολογικές τιμές διαφέρουν.

Πότε Τα Ουδετερόφιλα Είναι Χαμηλά Σε Παιδιά;

Η ουδετεροπενία (χαμηλός αριθμός ουδετεροφίλων) είναι σπανιότερη και κυρίως παρατηρείται σε ιογενείς λοιμώξεις (π.χ. ιός της γρίπης, ανεμοβλογιά, αναπνευστικός συγκιτιακός ιός) με αντίστοιχη αύξηση των λεμφοκυττάρων, μετά από χορήγηση χημειοθεραπευτικών φαρμάκων ή βαριά γενικευμένη φλεγμονώδη αντίδραση.

Εξαιρετικά σπάνιες καταστάσεις όπως η κυκλική ουδετεροπενία και η εμφάνιση αντισωμάτων (ακόμη και της μητέρας) έναντι των ουδετεροφίλων του νεογνού άπτονται ειδικής αντιμετώπισης από παιδοαιματολόγο.

Πότε Τα Ηωσινόφιλα Είναι Ανεβασμένα Σε Παιδιά;

Τα ηωσινόφιλα αποτελούν ένα μικρό υποπληθυσμό των λευκών αιμοσφαιρίων που εμπλέκονται κυρίως στην άμυνα του οργανισμού, τόσο στο περιφερικό αίμα όσο και σε ιστούς, έναντι των παρασιτικών λοιμώξεων.

Οι συνηθέστερες αιτίες αυξημένων ηωσινοφίλων στα παιδιά είναι οι αλλεργικές αντιδράσεις (εποχιακή, αντίδραση σε φάρμακο κτλ), οι παρασιτώσεις, το βρογχικό άσθμα και η ατοπική δερματίτιδα (έκζεμα). Σπανιότερες περιπτώσεις που χρήζουν ειδικότερης αντιμετώπισης είναι το λέμφωμα, η μαστοκυττάρωση και η ηωσινοφιλική λευχαιμία.

Πότε Τα Μεγάλα Μονοπύρηνα Είναι Αυξημένα Σε Παιδιά;

Ο όρος μεγάλα μονοπύρηνα, που βλέπουμε στα αποτελέσματα των γενικών αίματος, αναφέρεται σε ένα πληθυσμό λευκοκυττάρων, τα μονοκύτταρα. Βασική τους λειτουργία είναι η άμυνα του οργανισμού έναντι ξένων εισβολέων –βακτήρια, μύκητες, παράσιτα – μετά από την μετανάστευσή τους σε διάφορους ιστούς όπου μετατρέπονται σε μακροφάγα. Απομακρύνουν επίσης περιοχές νεκρωμένου ιστού και συμμετέχουν στα μονοπάτια φλεγμονώδους απόκρισης του οργανισμού.

Ποιες Παθήσεις Μπορούν Να Προληφθούν Με Τις Εξετάσεις Αίματος Στα Παιδιά;

Σημαντική επίσης είναι και η ανίχνευση μέσω αρχικά γενικής αίματος και στη συνέχεια ειδικών εξετάσεων, ετεροζυγώτων β-θαλασσαιμίας («φορείς» β-μεσογειακής αναιμίας), κυρίως αν γνωρίζουμε ότι ένας εκ των δύο γονέων είναι «φορέας».

Πολλές περιπτώσεις που αφορούν διαταραχές των λευκών αιμοσφαιρίων, όπως αναφέρονται συνοπτικά πιο πάνω, μπορεί να οδηγήσουν στην έγκαιρη παρέμβαση ειδικού ιατρού είτε θεραπευτικά είτε για την διενέργεια πιο ειδικών εξετάσεων.

Τέλος, παιδιά που παρουσιάζουν έντονα αιμορραγικές εκδηλώσεις όπως επίσταξη-ρινορραγία, αυτόματες (δηλαδή χωρίς να προηγηθεί τραυματισμός) ή «εύκολες» (δυσαναλογία έκτασης αιμορραγίας με τραυματισμό) αιμορραγίες δέρματος (μώλωπες) ή στοματικής κοιλότητας καθώς και η παρουσία αίματος στα ούρα ή στα κόπρανα πρέπει να υποβληθούν σε έλεγχο αιμοπεταλίων αρχικά ποσοτικό, μέσα από την γενική αίματος και εν συνεχεία με λειτουργικές δοκιμασίες αιμοπεταλίων. Έτσι, απειλητικές για τη ζωή αιμορραγίες θα μπορούν να προληφθούν εγκαίρως.

Ποιες Είναι Οι Πιο Συχνές Αιματολογικές Ανωμαλίες Στα Παιδιά;

Στα παιδιά κάποιες φορές παρατηρούνται αιματολογικές ανωμαλίες που ποικίλουν ως προς το είδος τους αλλά και την επικινδυνότητά τους. Ας δούμε λοιπόν ποιες είναι οι πιο συχνές από αυτές:

Αναιμίες

• Σιδηροπενική αναιμία
• Μεγαλοβλαστική αναιμία
• β-Μεσογειακή αναιμία
• Δρεπανοκυτταρική αναιμία
• Αιμολυτική αναιμία: κληρονομική σφαιροκυττάρωση, έλλειψη G6PD, αυτοάνοση αιμολυτική αναιμία

Θρομβοπενίες ή διαταραχές των παραγόντων πήξης

• Ιδιοπαθής θρομβοπενική πορφύρα
• Αιμολυτικό Ουραιμικό Σύνδρομο/Θρομβωτική Θρομβοπενική Πορφύρα 
• Αιμοφιλία Α και Β
• Νόσος von Willebrand

Οξεία Λεμφοβλαστική Λευχαιμία (~75% οξείων λευχαιμιών σε παιδιά)

Λέμφωμα Hodgkin

Πότε Πρέπει Ένα Παιδί Να Κάνει Την Πρώτη Γενική Αίματος;

Η γενική αίματος πρέπει να είναι μία από τις πρώτες εξετάσεις που θα κάνει ένα παιδί όταν «δεν αισθάνεται καλά». Επομένως, παρατεινόμενος πυρετός (≥ 5 ημέρες), «θορυβώδη» συμπτώματα όπως εύκολη κόπωση, υπνηλία, αιμορραγικές εκδηλώσεις, ανορεξία, απώλεια σωματικού βάρους σε σύντομο χρονικό διάστημα, νυχτερινές εφιδρώσεις κτλ., καθώς και εικόνα «πάσχοντος» παιδιού όπως ωχρότητα, διογκωμένοι τραχηλικοί λεμφαδένες και μετεωρισμένη κοιλιά πρέπει να παρακινήσουν τον γονέα προς διερεύνηση.

Βέβαια, βάσει και των συστάσεων ειδικών παιδιάτρων-αιματολόγων, η προληπτική γενική αίματος είναι πολύ σημαντική. Ο πρώτος έλεγχος για αναιμία συστήνεται μεταξύ 9 -12 μηνών. Παιδιά υψηλού κινδύνου για σιδηροπενική αναιμία, όπως πρόωρα, παιδιά με κοιλιοκάκη ή ελκώδη κολίτιδα πρέπει να υποβάλλονται σε γενική αίματος και στην ηλικία 15 -18 μηνών αλλά και στην ηλικία 2 – 5 ετών.

Σε ειδικές περιπτώσεις, βάσει και του ατομικού-οικογενειακού ιστορικού του παιδιού (π.χ σύνδρομο Down, σύνδρομο Li-Fraumeni, μονοζυγωτικός δίδυμος αδελφός με λευχαιμία), ο παιδίατρος θα συστήσει τακτικούς, συχνούς ελέγχους με γενικές αίματος.

Πώς Να Προετοιμάσετε Το Παιδί Σας Πριν Από Την Αιμοληψία

Πολλές φορές η διαδικασία της αιμοληψίας είναι στρεσογόνα τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς. Ακολουθώντας όμως τα παρακάτω βήματα μπορείτε να προετοιμαστείτε με επιτυχία για την εξέταση αίματος. 

• Εξηγήστε στο παιδί για ποιους λόγους γίνεται η εξέταση και αναλύστε κάποιες λεπτομέρειες γύρω από τη διαδικασία.
• Χρησιμοποιήστε μια κούκλα ή ένα λούτρινο στο σπίτι για να δείξετε πώς θα γίνει η λήψη αίματος.
• Κρατήστε του το χέρι αν σας το επιτρέψει ο γιατρός όσο αισθάνεστε ότι το χρειάζεται ή μιλήστε του για κάτι που του αρέσει.
• Αποσπάστε του την προσοχή με ένα παιχνίδι ή με κάποια ευχάριστη κουβέντα όσο του παίρνουν αίμα.

Σε κάθε περίπτωση η συνεργασία με τον παιδίατρό σας είναι απαραίτητη. Άλλωστε είναι ο μόνος αρμόδιος που μπορεί να λύσει όλες τις απορίες σας και να αξιολογήσει την περίπτωση κάθε παιδιού ξεχωριστά.

Πηγές

1. https://www.nbt.nhs.uk/sites/default/files/Childrens%20FBC%20Reference%20Ranges.pdf

Ψάχνετε εμπεριστατωμένα άρθρα σχετικά με συχνές παιδικές ασθένειες; Δείτε επίσης και τα άρθρα μας για:

• την μηνιγγίτιδα
• τον σταφυλόκοκκο