Γιατί Το Παιδί Μου Καταλαβαίνει Τα Πάντα Αλλά Δεν Μιλάει;

Κάθε παιδί μεγαλώνει και αναπτύσσεται στο δικό του χρόνο. Αυτή η μοναδικότητα που εκφράζεται με ποικίλους τρόπους είναι που κάνει τη διαδρομή από το ένα ορόσημο στο άλλο τόσο μαγευτική. Το πότε λοιπόν θα μιλήσει ένα παιδί είναι κι αυτό κομμάτι της αναπτυξιακής πορείας που χαράζει κάθε παιδί ξεχωριστά.

Τι γίνεται λοιπόν όταν η αναπόφευκτη σύγκριση του παιδιού μας με τα αδέλφια του ή με άλλους συνομηλίκους φτάνει στο σημείο να μας προβληματίζει; Αν αναρωτιέστε “Πότε μιλάνε τα παιδιά;” ή “Γιατί το παιδί μου καταλαβαίνει τα πάντα αλλά δε μιλάει;”, είστε στο σωστό μέρος.

Σε αυτό το άρθρο του Parents Hub θα ρίξουμε φως στους πιο συχνούς προβληματισμούς γύρω από την ομιλία του παιδιού. Πότε μπορούμε να μιλάμε για παιδιά που αργούν να μιλήσουν ή για καθυστέρηση ομιλίας και ποιος είναι ο κατάλληλος ειδικός για κάθε περίπτωση; Τo πρώτο βήμα είναι να προσδιορίσουμε εάν η ομιλία του παιδιού – ή η έλλειψη αυτής – πράγματι αποτελεί λόγο ανησυχίας.

Διαβάστε:

• Πότε μιλάνε τα παιδιά
• Πότε μιλάνε καθαρά τα παιδιά
• Τι κάνουμε όταν το παιδί πχ 3 ετών δεν μιλάει καθόλου
• Πώς να κάνουμε το παιδί να μιλήσει

Πότε Μιλάνε Τα Παιδιά Και Πότε Συντρέχει Λόγος Ανησυχίας

Τα παιδιά με διαταραχές ομιλίας δεν έχουν απαραίτητα γλωσσική καθυστέρηση ή αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή. Και από τα παιδιά που έχουν γλωσσική καθυστέρηση δεν έχουν όλα προβλήματα με την ομιλία.

Σε κάθε περίπτωση, δεν υπάρχει λόγος πανικού. Χρειάζεται όμως να παρέχετε υποστήριξη σε ένα παιδί με γλωσσική καθυστέρηση, όπως πχ λογοθεραπεία. Όσο νωρίτερα γίνει η παρέμβαση, τόσο καλύτερα θα είναι τα αποτελέσματα.

Πότε Αρχίζουν Να Μιλάνε Τα Παιδιά: Ερωτηματολόγια Για Αξιολόγηση Διαφόρων Ηλικιών

Κάθε παιδί μαθαίνει να μιλά με το δικό του ρυθμό. Υπάρχουν, ωστόσο, κοινά στοιχεία κατά την κατάκτηση του λόγου και της ομιλίας. Έτσι είναι δυνατόν, να δει κάποιος σε μικρή ηλικία, αν η ανάπτυξη της ομιλίας και του λόγου ακολουθεί την κανονική πορεία. Η απάντηση σε ερωτήματα όπως “πότε αρχίζουν να μιλάνε τα παιδιά” ή “πότε καθαρίζει η ομιλία ενός παιδιού;” είναι πολυπαραγοντική και προκύπτει από την κατάκτηση μιας σειράς δεξιοτήτων.  

Παρακάτω, υπάρχει μια σείρα ερωτηματολογίων που απευθύνονται σε διάφορες ηλικιακές κλίμακες, ξεκινώντας από τους 18 μήνες και φτάνοντας μέχρι τα 4,5 έτη.

Αν ο αριθμός των αρνητικών απαντήσεων είναι μεγάλος (3 ή περισσότερες), τότε προτείνουμε να απευθυνθείτε σε Λογοπεδικό για αξιολόγηση.

Οι ερωτήσεις έχουν σχέση με τις δεξιότητες που είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας για κάθε ξεχωριστή ηλικία. Στόχος είναι να ευαισθητοποιηθούν οι γονείς έτσι ώστε να εντοπίσουν έγκαιρα πιθανή επιβράδυνση στην ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας του παιδιού.

Ερωτηματολόγιο Για Παιδιά Ηλικίας 18-20 Μηνών

Αλληλεπίδραση Και Προσοχή

• Το παιδί σας ανταποκρίνεται, όταν κάποιος του μιλά από πίσω με χαμηλή φωνή;
• Το παιδί σας δείχνει ενδιαφέρον για αυτό που του λέτε;
• Στο παιδί σας αρέσει να παίζει παιγνίδια μαζί σας, όπως κου-κου τσα ή κυνηγητό;
• Το παιδί σας μπορεί να συγκεντρωθεί σε μια δραστηριότητα για μερικά λεπτά;

Χειρονομίες Και Δραστηριότητες

• Το παιδί σας δείχνει ένα αντικείμενο όταν το ονομάσετε;
• Το παιδί σας προσπαθεί να επικοινωνεί με χειρονομίες ή μιμήσεις;
• Το παιδί σας παίζει χρησιμοποιώντας τα παιχνίδια με φαντασία και με δημιουργικότητα (με τα αυτοκινητάκια, τις κούκλες, τα αρκουδάκια, κλπ)

Κατανόηση

• Το παιδί σας ανταποκρίνεται στο «ΟΧΙ» και σταματά τη δραστηριότητα που κάνει;
• Αν ρωτήσετε το παιδί σας «πού είναι η μπάλα;» μπορεί να τη βρει, διαλέγοντάς την ανάμεσα σε άλλα αντικείμενα;
• Το παιδί σας μπορεί να φέρει γνώριμα αντικείμενα από το διπλανό δωμάτιο όταν του το ζητήσετε;

Έκφραση

• Στο παιδί σας αρέσει να επαναλαμβάνει αυτά που ακούει;
• Το παιδί σας προσθέτει συνεχώς καινούριες λέξεις σε αυτά που λέει;
• Το παιδί σας αρχίζει να συνδυάζει δυο λέξεις για να εκφράσει τις ανάγκες και τις επιθυμίες του;

Το παραπάνω ερωτηματολόγιο καλύπτει παιδιά μέχρι τα 2,5 έτη.

Ερωτηματολόγιο Για Παιδιά Ηλικίας 2,5 Ετών

Αλληλεπίδραση Και Προσοχή

• Το παιδί σας ανταποκρίνεται, όταν κάποιος του μιλά από πίσω με χαμηλή φωνή;
• Το παιδί σας δείχνει ενδιαφέρον, όταν του διαβάζετε παραμύθι;

Δραστηριότητες

• Αρέσει στο παιδί σας να παίζει με άλλα παιδιά;
• Συνηθίζει να μιμείται γνώριμες δραστηριότητες για παιδιά – όταν παίζει (πχ. πως κάνει μπάνιο ή ταΐζει την κούκλα του, κάνει το γιατρό);

Κατανόηση

• Το παιδί σας μπορεί να φέρει κάτι που του ζητήσατε χωρίς να του το δείξετε με χειρονομίες;
• Το παιδί σας μπορεί να εκτελέσει μια σύνθετη οδηγία (όπως “βγάλε τα παπούτσια σου” και “φόρεσε τις πιτζάμες σου”);

Έκφραση

• Στο παιδί σας αρέσει να μιλά και να κάνει ερωτήσεις;
• Το παιδί σας χρησιμοποιεί πιο πολύ τις λέξεις από τις χειρονομίες για να εκφραστεί;
• Το παιδί σας χρησιμοποιεί συνεχώς καινούριες λέξεις;
• Η ομιλία του παιδιού σας είναι κατανοητή σε άλλους και όχι μόνο σε σας;
• Το παιδί σας συνδυάζει λέξεις και φτιάχνει μικρές προτάσεις (όπως η μαμά τρώει μήλο);
• Το παιδί σας μιλάει χωρίς διακοπές και επαναλήψεις με μια ομαλή ροή;

Ερωτηματολόγιο Για Παιδιά Ηλικίας 3,5 Ετών

Αλληλεπίδραση και Προσοχή

• Το παιδί σας ανταποκρίνεται όταν κάποιος του μιλά από πίσω με χαμηλή φωνή;
• Το παιδί σας μπορεί αν συγκεντρωθεί, όταν του διαβάζετε μια σύντομη ιστορία και συμμετέχει ενεργά;

Δραστηριότητες

• Αρέσει στο παιδί σας να παίζει με άλλα παιδιά;
• Το παιδί σας παίζει με φαντασία φτιάχνοντας δικά του σενάρια (π.χ. πως είναι πειρατής, πριγκίπισσα κλπ);

Κατανόηση

• Το παιδί σας μπορεί να καταλάβει τα συναισθήματα των άλλων;
• Το παιδί σας μπορεί αν εκτελέσει μια σύνθετη οδηγία (πχ. Φέρε τις κάλτσες και τα παπούτσια από το δωμάτιό σου);

Έκφραση

• Στο παιδί σας αρέσει να μιλά και να κάνει ερωτήσεις (ποιος, πως, που);
• Το παιδί ας ρωτάει «τι είναι (σημαίνει)…;»
• Το παιδί σας συνήθως χρησιμοποιεί τον πληθυντικό, καθώς και αόριστο σωστά;
• Η ομιλία του παιδιού σας είναι συνήθως κατανοητή σε άλλους και όχι μόνο σε εσάς;
• Το παιδί σας ξέρει πολλά χρώματα, μέλη του σώματος και τοπικές έννοιες (πάνω/κάτω, μέσα/έξω);
• Το παιδί σας μιλάει χωρίς διακοπές και επαναλήψεις, με μια ομαλή ροή;

Ερωτηματολόγιο Για Παιδιά Ηλικίας 4,5 Ετών

Αλληλεπίδραση και Προσοχή

• Το παιδί σας ανταποκρίνεται όταν του μιλάτε χαμηλόφωνα από πίσω;
• Το παιδί σας ακούει και αντιδρά ενεργά όταν του λέτε μια ιστορία ή του διηγείστε κάτι που συνέβηκε;
• Μπορεί το παιδί σας να συγκεντρωθεί σε ένα θέμα όταν εμπλακεί σε σύντομη συζήτηση μαζί σας;

Κατανόηση

• Το παιδί σας καταλαβαίνει όλες τις ερωτήσεις σας, τις προτροπές σας και τις ιστορίες που του διηγείστε;
• Το παιδί σας κατανοεί τις έννοιες του χρόνου και του τόπου;
• Το παιδί σας κατανοεί ότι τα αντικείμενα μπορούν να ομαδοποιηθούν (πχ. η μπάλα είναι ένα παιχνίδι);
• Η ομιλία του παιδιού σας είναι κατανοητή στους άλλους (όχι μόνο στα μέλη της οικογένειας);
• Το παιδί σας μπορεί να προφέρει ορθά όλους τους ήχους της ελληνικής γλώσσας;
• Η ομιλία του παιδιού σας έχει μια συνεχή ροή, χωρίς διακοπές, δισταγμούς και επαναλήψεις;
• Το παιδί σας χρησιμοποιεί το πρώτο πρόσωπο «ΕΓΩ» καθώς και άλλες προσωπικές αντωνυμίες;
• Το παιδί σας χρησιμοποιεί λέξεις που δεικνύουν χρόνο και τόπο καθώς μιλά (όπως μετά, αύριο, έξω, μέσα);
• Στο παιδί σας αρέσει να παίζει με τις λέξεις (πχ. να φτιάχνει στιχάκια και ομοιοκαταληξίες);
• Το παιδί σας μπορεί να διηγηθεί με συνοχή μια ιστορία που άκουσε ή ένα γεγονός που έζησε;

5 Συχνές Ερωτήσεις Σχετικά Με Την Καθυστέρηση Ομιλίας

1. Σε Ποια Ηλικία Μιλάνε Τα Αγόρια;

Ενώ υπάρχουν αποτελέσματα ερευνών που δείχνουν ότι μπορεί τα αγόρια να μιλήσουν κατά μέσο όρο 1-2 μήνες μετά τα κορίτσια, χρειάζεται περαιτέρω μελέτη για να είμαστε σίγουροι για κάτι τέτοιο. Τα αγόρια μιλάνε στην ίδια ηλικία με τα κορίτσια. Αν έχουμε ένα αγόρι που φαίνεται να καθυστερεί στην ανάπτυξη του λόγου, ακολουθούμε κανονικά τους κανόνες που ισχύουν για όλα τα παιδιά.

2. Τα Έξυπνα Παιδιά Αργούν Να Μιλήσουν;

Μια γλωσσική διαταραχή δεν είναι ένδειξη της νοημοσύνης ενός ατόμου. Έτσι, ένα παιδί που καθυστερεί να μιλήσει δεν είναι ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο έξυπνο από τους συνομηλίκους του. Παρόλα αυτά, χρειάζεται η διάγνωση λογοθεραπευτή αν παρατηρήσουμε κάποια καθυστέρηση στην ομιλία για να μην επηρεαστεί η αυτοεκτίμηση ενός παιδιού.

3. Τι Συμβαίνει Όταν Ένα Παιδί Καταλαβαίνει Τα Πάντα Αλλά Δε Μιλάει;

Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, θέτουμε τα ερωτήματα που αναφέρθηκαν πιο πάνω ώστε να μπορούμε να κρίνουμε αν καταλαβαίνει ή όχι. Ως γονείς υπάρχει πάντα η πιθανότητα λάθους στην κρίση μας ως προς το επίπεδο κατανόησης που παρατηρούμε στο παιδί μας. Γι’ αυτό η επαγγελματική γνωμάτευση από πλευράς λογοθεραπευτή είναι απαραίτητη αν έχουμε κάποιο προβληματισμό.

4. Πότε Αρχίζουν Να Μιλάνε Τα Μωρά;

Μέχρι τους 12 μήνες τα βρέφη μπορεί να μην μιλήσουν καθόλου. Ένα παιδί μπορεί να πει την πρώτη του λέξη από 9 μέχρι 14 μηνών.

5. Μέχρι Πότε Πρέπει Να Μιλήσει Ένα Παιδί;

Δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο χρονικό ορόσημο για το μέχρι πότε πρέπει να μιλήσει ένα παιδί. Οι ερωτήσεις από τα παραπάνω ερωτηματολόγια μπορούν να σας δώσουν μια κατεύθυνση ως προς τις επιμέρους γλωσσικές κατακτήσεις ανάλογα με την ηλικία του παιδιού σας. Όταν πχ το παιδί τριών ετών δε μιλάει καθόλου, τότε πρέπει να επισκεφθούμε τον λογοθεραπευτή. Η έγκαιρη διάγνωση ή παρέμβαση είναι πάντα προτιμότερη.

Στάδια Ανάπτυξης Λόγου

Πως όμως διευκολύνουμε την ανάπτυξη ομιλίας ανά ηλικία;

Ομιλία Παιδιού 2 – 2,5 Ετών

Στην ηλικία των 2 χρόνων το παιδί σας θα μπορεί να επικοινωνεί με χειρονομίες και με την ομιλία του. Το παιδί σας κατανοεί αρκετά και θα λέει αρκετές λέξεις. Θ’ αρχίσει να χρησιμοποιεί φράσεις με δυο-τρεις λέξεις όπως  «πάμε βόλτα», «μπαμπά πάει βόλτα». 

Το παιχνίδι είναι τρόπος μάθησης για το παιδί και το παιδί σας απολαμβάνει να παίζει μαζί σας.

Πώς όμως μπορούμε να διευκολύνουμε την ανάπτυξη του λόγου στα παιδιά από το 2ο έως και χοντρικά το 3ο έτος; Αρκεί να θυμόμαστε πως το παιδί ηλικίας 2-3 ετών χρησιμοποιεί τη γλώσσα για να μιλά και να μαθαίνει τον κόσμο γύρω του. 

Σε αυτή την ηλικία το παιδί μπορεί να:

• Εκφράσει τη γνώμη του. 
• Συζητήσει μαζί σας. 
• Ακολουθήσει απλές οδηγίες. 
• Κατανοεί τη χρήση των αντικειμένων και των ρημάτων. 
• Απαντά σε ερωτήσεις τύπου «ποιος ….», «τι ….» 

Το παιδί σας είναι ήδη πιο αυτόνομο και μπορεί να ολοκληρώσει απλές εργασίες που του αναθέτετε. Χρησιμοποιεί την ομιλία του στο παιχνίδι και του αρέσει να ακούει ιστορίες και παραμύθια. Επιθυμεί να συμμετέχει ενεργά στις καθημερινές δραστηριότητες.

Διευκολύνετε την ανάπτυξη του λόγου του παιδιού σας εάν προσπαθείτε να:

• Επιτρέπετε στο παιδί σας να μιλά για ένα θέμα και δίνετε την απαιτούμενη προσοχή και χρόνο για να το ακούσετε και να του απαντήσετε. 
• Εμπλουτίζετε τη συζήτησή σας προσθέτοντας πληροφορίες σχετικές με το θέμα σας.
• Παίζετε παιχνίδια με κίνηση για παράδειγμα «τρέξε στο μεγάλο κουτί», «χτύπα τα χέρια και τα πόδια».
• Παίζετε επιτραπέζια παιχνίδια για να μάθει το παιδί να περιμένει τη σειρά του.
• Λέτε τραγούδια με κίνηση όπως «χαρωπά τα δυο μου χέρια τα χτυπώ».
• Επιτρέπετε στο παιδί σας να εμπλακεί σε καθημερινές δραστηριότητες, δίνοντάς του έτσι ευκαιρίες να αναπτύξει το λόγο του.
• Διαβάζετε με το παιδί σας καθημερινά. Όταν κοιτάζετε ένα βιβλίο, να ονομάζετε, να εξηγείτε και να περιγράφετε τις εικόνες. 
• Τραγουδάτε καθημερινά, για παράδειγμα την ώρα του ύπνου. Αυτό βοηθάει το παιδί να ηρεμήσει, να αισθανθεί ασφάλεια και διευκολύνει τη βαθιά συναισθηματική επικοινωνία.

Ομιλία Παιδιού 3+ Ετών

Όταν το παιδί σας γίνει 3 χρονών, θα μπορεί να συνομιλεί μαζί σας, αλλά και με πρόσωπα της οικογένειας και του οικείου περιβάλλοντος. Το παιδί καταλαβαίνει πολλές λέξεις και φράσεις, συμπεριλαμβανομένων επιρρημάτων και επιθέτων, όπως «κάτω», «μεγάλο / μικρό». Θα αντιλαμβάνεται προσωπικές αντωνυμίες και θα μπορεί να απαντά σε ερωτήσεις τύπου «πού….;».

Το παιδί σας θα μπορεί να χρησιμοποιεί ένα ευρύτερο λεξιλόγιο, να φτιάχνει προτάσεις με τρεις-τέσσερις λέξεις. Εκτός από το να ονομάζει αντικείμενα, μπορεί να εκφράσει μια δική του ιδέα, ένα συναίσθημα. Τα παιδιά αρχίζουν να κάνουν πολλές ερωτήσεις σ’ αυτό το στάδιο.

Πώς μπορούμε να διευκολύνουμε την ανάπτυξη του λόγου στα παιδιά από το 3ο έως το 4ο έτος;

Το παιδί ηλικίας 3-4 χρόνων μπορεί να συνομιλεί και να συζητά εύκολα. Είναι σε θέση να μιλά, για αρκετή ώρα, πάνω σ’ ένα θέμα χωρίς τη βοήθεια κάποιου ενήλικα. 

Σε αυτή την ηλικία το παιδί μπορεί να:

• Ζητά άδεια για κάτι. 
• Αστειεύεται. 
• Μιλάει για τους άλλους. 
• Κάνει φίλους. 
• Παίζει σε ομάδες. 
• Απαντάει σε όλα τα είδη ερωτήσεων. 
• Γίνεται κατανοητό από άγνωστους ανθρώπους. 

Διευκολύνετε την ανάπτυξη του λόγου του παιδιού σας εάν προσπαθείτε να:

• Δημιουργείτε ευκαιρίες καθημερινά για επικοινωνία με το παιδί σας, για παράδειγμα καθιερώστε μια ώρα ομιλίας. 
• Δίνετε στο παιδί σας ευκαιρίες να παίζει με τους φίλους του, μόνο και σε ομάδες. 
• Παίζετε παιχνίδια μαζί κατάλληλα για την ηλικία του. 
• Επιτρέπετε στο παιδί σας να εκτελεί ανάλογες με την ηλικία του δραστηριότητες, για να γίνει αυτόνομο. 
• Διαβάζετε στο παιδί σας συχνά και να το αφήνετε να λέει την ιστορία μαζί σας. 
• Λέτε τραγούδια και ποιήματα μαζί.

Το παιδί σας είναι πλέον αυτόνομο και μπορεί να επικοινωνεί άνετα με τα μέλη της οικογένειας και τους φίλους του. Μιλά καθαρά χρησιμοποιώντας ώριμο λεξιλόγιο και ολοκληρωμένες προτάσεις. 

Για να αναπτύξετε καλύτερα και να εδραιώσετε την καλή ανάπτυξη της κατανόησης και της έκφρασης του παιδιού σας θα βοηθούσε εάν: 

• Συμπεριφέρεστε στο παιδί σας ως ενήλικας. 
• Μοιράζεστε πληροφορίες μαζί του. 
• Αφήνετε το παιδί σας να βοηθήσει στις διάφορες δραστηριότητες που είναι ανάλογες με την ηλικία του. 
• Διαβάζετε συχνά παραμύθια και ιστορίες. 
• Τραγουδάτε μαζί τραγούδια και λέτε ποιήματα με ομοιοκαταληξίες. 
• Παίζετε κατάλληλα για την ηλικία του παιχνίδια. 

Έτσι το παιδί σας καταλαβαίνει καθημερινές συνομιλίες και συζητήσεις, καθώς και ιστορίες και ανέκδοτα, ο εκφραστικός του λόγος γίνεται πιο ώριμος και μοιάζει με εκείνον του ενήλικα.

Πώς Να Κάνω Το Παιδί Μου Να Μιλήσει

Από ενός έτους, η προφορική επικοινωνία του παιδιού αρχίζει να αναπτύσσεται. Ξεκινά να επικοινωνεί μονολεκτικά χρησιμοποιώντας απλές λέξεις. Λέει για παράδειγμα «μαμά», «μπαμπά» για να απευθυνθεί, «όχι» για να αρνηθεί», «αυτό» για να δείξει και να ζητήσει, «εκεί» για να δείξει τόπο.

Τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία δεν θα μπορέσουν να προφέρουν σωστά όλες τις λέξεις. Εκείνο που είναι σημαντικό είναι το τι λέει το παιδί και όχι πως το λέει.

Το παιχνίδι του παιδιού έχει περισσότερη φαντασία και δημιουργικότητα. Ξεκινάει το «συμβολικό παιχνίδι».

Το παιδί εκτελεί απλές οδηγίες, αντιλαμβάνεται τα συναισθήματα των άλλων, δείχνει αντικείμενα και εικόνες που του ζητιούνται, η ομιλία του γίνεται πιο κατανοητή. Το παιδί αρχίζει να συμμετέχει σε όλες τις καθημερινές δραστηριότητες και καταστάσεις.

Στο τέλος του πρώτου χρόνου το παιδί σας θα απαντάει στο άκουσμα του ονόματός του, θα καταλαβαίνει μερικές λέξεις και απλές φράσεις. Θα εκφράζεται χρησιμοποιώντας ήχους, χειρονομίες και κάποιες μεμονωμένες λέξεις.

Πώς Να Κάνω Το Παιδί Μου Να Μιλήσει Από Τη Γέννηση Έως Το Πρώτο Έτος

Στην πράξη λοιπόν, τι μπορούμε να κάνουμε στην καθημερινότητά μας; Ας πάρουμε για παράδειγμα τη στιγμή που αλλάζετε το μωρό σας:

• Κοιτάτε το παιδί σας και έτσι αυτό μπορεί να εγκαθιδρύσει οπτική επαφή μαζί σας. 
• Το ακούτε όταν κλαίει, αντιλαμβάνεστε ότι δεν είναι χαρούμενο και ανταποκρίνεστε με λόγια παρηγοριάς, με μελωδίες και τραγούδια. Με τον τρόπο αυτό διασκεδάζετε με το μωρό σας, παίζετε μαζί του καθώς του εξηγείτε αυτό που κάνετε με απλά λόγια. 

Έτσι το παιδί σας, θα μεγαλώνει καταλαβαίνοντας καλύτερα τον κόσμο που το περιβάλλει και νιώθοντας ότι η επικοινωνία είναι διασκεδαστική και επιβραβεύει.

Προσπαθήστε να δημιουργήσετε τις βάσεις που θα επιτρέψουν στις γλωσσικές δεξιότητες του παιδιού σας να αναπτυχθούν. 

Αυτό θα σήμαινε να:

• Δίνετε στο παιδί σας χρόνο για να απαντήσει. Θυμηθείτε ότι τα μικρότερα παιδιά αντιδρούν πιο αργά από τους υπόλοιπους.
• Προσπαθείτε να ερμηνεύετε τα μηνύματα του παιδιού σας. Αυτό είναι προτιμότερο από το να προσποιείστε ότι το καταλάβατε.
• Χρησιμοποιείτε σύντομες φράσεις και απλές λέξεις.
• Μοιράζεστε τα ενδιαφέροντα του παιδιού σας.
• Παίζετε παιχνίδια που επιτρέπουν να ακολουθείται διαδοχική σειρά, όπως το «κου-κου τσα» ή το κύλισμα μιας μπάλας.
• Τραγουδάτε παιδικά και άλλα τραγούδια. Υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για να τραγουδάτε με το παιδί σας από τις πρώτες του ακόμη στιγμές. Η μουσική προκαλεί πολύ βαθιά αλληλεπίδραση δημιουργώντας ησυχία και άνεση στο περιβάλλον, απαλύνει το άγχος, την ένταση και τον πόνο. Επιπλέον βοηθά το παιδί να αναπτύξει δεξιότητες λόγου και συντονισμό κινήσεων.

Πώς Να Κάνω Το Παιδί Μου Να Μιλήσει Από Το Πρώτο Έτος Και Μετά

Το παιδί σε ηλικία 1 έτους συμμετέχει ενεργά στην επικοινωνία. Χρησιμοποιεί λεκτικούς και μη λεκτικούς τρόπους για να επικοινωνήσει.

Το παιδί χρησιμοποιεί μη λεκτικούς τρόπους στην επικοινωνία όταν:

• Ζητάει να πλησιάσει το αντικείμενο που θέλει
• Δείχνει ότι δεν θέλει κάτι με το να το σπρώχνει μακριά του 
• Φωνάζει για να τραβήξει την προσοχή πάνω του
• Αρνείται κάτι με το κούνημα του κεφαλιού
• Δείχνει την ευχαρίστησή του με χαμόγελο
• Χαιρετάει με το κούνημα του χεριού

8+1 Τρόποι Για Να Βοηθήσετε Τη Γλωσσική Ανάπτυξη Του Παιδιού Σας

1. Μιλήστε, μιλήστε, μιλήστε. 

Αφηγηθείτε την ημέρα καθώς εξελίσσεται. Πείτε στο παιδί σας, για παράδειγμα: «τώρα θα κάνουμε μπάνιο. Μπορείς να νιώσεις το ζεστό νερό στην κοιλιά σου; Όταν στεγνώσουμε, θα ντυθούμε και θα κάνουμε μια βόλτα».

2. Διαβάστε, διαβάστε, διαβάστε. 

Ποτέ δεν είναι πολύ νωρίς για να διαβάσετε στο μωρό σας. Ένας καλός παράγοντας πρόβλεψης της μελλοντικής επιτυχίας στην ανάγνωση είναι ο χρόνος που αφιερώνουν οι γονείς διαβάζοντας με το παιδί τους. Οι γονείς μπορούν να ξεκινήσουν με απλά επιτραπέζια βιβλία και να περάσουν σε εικονογραφημένα παιδικά βιβλία και μεγαλύτερες ιστορίες καθώς το παιδί τους μεγαλώνει.

3. Απολαύστε μουσική μαζί. 

Τα μικρά παιδιά αγαπούν τη μουσική και την κίνηση. Όταν ακούνε παιδικά τραγούδια μαθαίνουν για τον κόσμο γύρω τους και τον ρυθμό της γλώσσας.

4. Πείτε ιστορίες. 

Φτιάξτε περίτεχνες ιστορίες με χαρακτήρες, συγκρούσεις, περιπέτειες και αίσιο τέλος. Βεβαιωθείτε ότι οι ιστορίες ταιριάζουν στα ενδιαφέροντα του παιδιού σας.

5. Ακολουθήστε το παράδειγμα του παιδιού σας. 

Εάν το παιδί σας φαίνεται να ενδιαφέρεται για μια συγκεκριμένη εικόνα σε ένα βιβλίο, συνεχίστε να μιλάτε για αυτήν. Αν φαίνεται να το ενδιαφέρει ένα σκάφος, δείξτε του περισσότερες βάρκες και μιλήστε για αυτές επίσης. Επαναλάβετε τις φλυαρίες του, κάντε ερωτήσεις και αλληλεπιδράστε μαζί του.

6. Ποτέ μην επικρίνετε τα μοτίβα άρθρωσης ή ομιλίας του παιδιού σας. 

Αντίθετα, επαναλάβετε τις δηλώσεις του με τη σωστή προφορά ή χρήση λέξης. Δώστε στο παιδί σας πολλούς επαίνους για τις προσπάθειές του.

7. Χρησιμοποιήστε την τηλεόραση και τους υπολογιστές με φειδώ. 

Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συνιστά τα παιδιά κάτω των 2 ετών να μην βλέπουν καθόλου τηλεόραση και τα παιδιά 2 ετών και άνω να βλέπουν όχι περισσότερες από δύο ώρες ποιοτικού προγράμματος την ημέρα.

Ενώ ορισμένα εκπαιδευτικά προγράμματα μπορεί να είναι ωφέλιμα για τα παιδιά, οι τηλεοπτικές εκπομπές δεν αλληλεπιδρούν ούτε ανταποκρίνονται σε παιδιά, που είναι οι δύο καταλύτες που χρειάζονται τα παιδιά για να μάθουν τη γλώσσα. Τα παιχνίδια στον υπολογιστή είναι διαδραστικά, αλλά δεν ανταποκρίνονται στις ιδέες ενός παιδιού.

8. Αντιμετωπίστε σχολαστικά τις μολύνσεις του αυτιού. 

Τα παιδιά που βρίσκονται σε ομαδικές καταστάσεις παιδικής φροντίδας είναι πιο επιρρεπή σε μολύνσεις του αυτιού, γεγονός που μπορεί να τα θέσει σε κίνδυνο για απώλεια ακοής και, κατά συνέπεια, καθυστερήσεις στην ανάπτυξη του λόγου.

Εάν ο παιδίατρός σας συνταγογραφήσει ένα αντιβιοτικό για τη θεραπεία μιας λοίμωξης, βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας λαμβάνει τη σωστή δόση κάθε μέρα και τη χρησιμοποιεί για ολόκληρο τον καθορισμένο χρόνο. Όταν το παιδί σας ολοκληρώσει τη συνταγή, προγραμματίστε μια επίσκεψη παρακολούθησης με τον παιδίατρό σας για να βεβαιωθείτε ότι η λοίμωξη έχει εξαλειφθεί.

9. Πηγαίνετε εκδρομές. 

Ένα ταξίδι στο ζωολογικό κήπο, το ενυδρείο ή ένα παιδικό μουσείο θα ανοίξει έναν εντελώς νέο κόσμο για το παιδί σας. Ως πρόσθετο πλεονέκτημα, θα θέλει να μάθει τα ονόματα όλων αυτών των συναρπαστικών πλασμάτων και των διασκεδαστικών δραστηριοτήτων που γνώρισε.

Δείτε και το άρθρο μας “Δυσλεξία: Τι Είναι, Που Οφείλεται, Τεστ, Συμπτώματα Και Χαρακτηριστικά” για περαιτέρω ενημέρωση σχετικά με θέματα ειδικών διαταραχών των παιδιών.

Πηγές:

1. Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής
2. Ευρωπαϊκή Επιτροπή Λογοπεδικών (CPLOL)
3. Πανελλήνιος Σύλλογος Λογοπεδικών (ΠΣΛ)
4. Επιτροπή Πρόληψης του Πανελληνίου Συλλόγου Λογοπεδικών