Διατροφή Για Παιδιά: Tips & Ιδέες Για Υγιεινή Εβδομαδιαία Δίαιτα Για Παιδιά

Μια υγιεινή διατροφή για παιδιά είναι απαραίτητη, καθώς συμβάλλει στην ομαλή ανάπτυξη και τη διατήρηση της καλής υγείας τους, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Εξασφαλίζοντας σωστές διατροφικές συνήθειες από μικρή ηλικία, μειώνετε τον κίνδυνο το παιδί σας να αναπτύξει χρόνιες ασθένειες, όπως καρδιοπάθειες, διαβήτη τύπου 2, παχυσαρκία και κάποιες μορφές καρκίνου. 

Επιπλέον, η ισορροπημένη διατροφή βοηθά το παιδί σας να νιώθει καλύτερα και να απολαμβάνει περισσότερο την καθημερινότητά του. Για να παραμείνουν υγιή και να διατηρήσουν ένα φυσιολογικό βάρος, τα παιδιά σας χρειάζονται σωματική δραστηριότητα και την κατάλληλη ποσότητα θρεπτικών συστατικών, ώστε να καλύπτουν τις ενεργειακές τους ανάγκες.

Σε αυτό το άρθρο θα δούμε:

• Τι Είναι Η Υγιεινή Διατροφή Για Παιδιά Και Πώς Το Πετυχαίνουμε 
• Ιδέες Για Πρωινό Και Φαγητό / Σνακ Στο Σχολείο
• Ιδέες Για Εβδομαδιαία Διατροφή Για Παιδιά
• Πότε Χρειάζεται Ένα Παιδί Ειδική Διατροφή

Πώς Πετυχαίνουμε Μια Υγιεινή Διατροφή Για Παιδιά

Η αλλαγή χρειάζεται να γίνει όχι μόνο στους γονείς, αλλά και στους παππούδες – γιαγιάδες που μπορεί να περνάνε πολλές ώρες μαζί με τα παιδιά. Η καλλιέργεια της διατροφικής συμπεριφοράς των παιδιών ξεκινά από τους πρώτους μήνες ζωής και καθορίζει, σε πολύ μεγάλο βαθμό, τη διατροφική μας συμπεριφορά ως ενήλικες.

Μια υγιεινή διατροφή στα παιδιά χρειάζεται να έχει τις βάσεις της σε ένα υγιεινό πρότυπο διατροφής. Ένα τέτοιο πρότυπο είναι αυτό της Μεσογειακής Διατροφής. Η κατανάλωση τροφών από όλες τις ομάδες τροφίμων στη σωστή ποσότητα και συχνότητα μπορεί να σε βοηθήσει ως γονιός να εξασφαλίσεις όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται το παιδί για να αναπτυχθεί σωστά.

Ιδέες Για Πρωινό

Το πρωινό αποτελεί το γεύμα της ημέρας που θα δώσει όλη την απαραίτητη ενέργεια που χρειάζεται το παιδί σου για να μπορέσει να αποδώσει στο σχολείο. 

Μάλιστα η κατανάλωση πρωινού μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να έχουν πιο υγιεινές διατροφικές συνήθειες.

Η διαιτολόγος Βούλγαρη Παρασκευή Αποστολία, παροτρύνει τους γονείς να κάνουν το πρωινό γεύμα συναρπαστικό επιλέγοντας κάθε μέρα κάτι διαφορετικό από τις 10 ακόλουθες θρεπτικές επιλογές.

• 1 φλιτζάνι γάλα χαμηλών λιπαρών μαζί με φρυγανιές με μέλι και λιναρόσπορο.
• 1 φλιτζάνι φρεσκοστυμμένο φυσικό χυμό μαζί με φρυγανιά και βραστά αυγά.
• 1 φλιτζάνι γάλα χαμηλών λιπαρών μαζί με κριτσίνια πολύσπορα.
• 1 φλιτζάνι γάλα χαμηλών λιπαρών μαζί με 30g δημητριακών ολικής άλεσης.
• 1 φλιτζάνι γάλα χαμηλών λιπαρών μαζί με σπιτική «κουακερόπιτα» με μέλι.
• “Smoothie” με γάλα χαμηλών λιπαρών, φρούτα επιλογής και ξηρούς καρπούς.
• 1 γιαούρτι χαμηλών λιπαρών μαζί με κριτσίνια ολικής.
• Σπιτική τορτίγια φτιαγμένη από κινόα μαζί με τυρί χαμηλών λιπαρών, λαχανικά και φυσικό χυμό.
• 1 φλιτζάνι φυτικό γάλα (χωρίς ζάχαρη) μαζί με αραβική πίτα με μπανάνα, ταχίνι και σπόρους τσία. (Vegan επιλογή).
• 1 φλιτζάνι φυσικό χυμό μαζί με φρυγανιές με ταχίνι ή φυστικοβούτυρο και ξηρούς καρπούς (Vegan επιλογή).

Υγιεινή Διατροφή Για Παιδιά Στο Σχολείο

Οι γονείς παραπονιούνται συχνά ότι δεν μπορούν να ελέγξουν το τι θα φάει το παιδί τους όταν πηγαίνει στο σχολείο. Άλλοτε κάποιο παιδί γιορτάζει και φέρνει γλυκά για να κεράσει τους συμμαθητές του, άλλοτε κάποιο άλλο έχει γενέθλια και κόβουν τούρτα. 

Αυτά είναι καταστάσεις που δυστυχώς ένας γονιός δεν μπορεί να ελέγξει πλήρως και δεν θα αναφερθούμε σε αυτά εδώ. Εστιάζουμε σε καταστάσεις που εσύ ως υπεύθυνος γονέας που ενδιαφέρεται για το παιδί του, μπορείς να κάνεις πολλά. 

Το πιο βασικό που μπορείς να κάνεις, είναι φυσικά να έχεις προετοιμάσει για το παιδί σου, μία υγιεινή και νόστιμη επιλογή κολατσιού. Και αυτό διότι οι επιλογές του κυλικείου συνήθως, όπως ξέρουμε, δεν είναι και οι πιο υγιεινές επιλογές. 

Μερικές ιδέες για κολατσιό θα μπορούσαν να είναι οι ακόλουθες:

• Σπιτική πίτα μαγειρεμένη χωρίς πολύ λάδι (σπανακόπιτα, τυρόπιτα, κοτόπιτα, κιμαδόπιτα)
• Σάντουιτς ή τοστ με τυρί, κοτόπουλο ή μπιφτέκι ή τόνο ή αυγό με αρκετά λαχανικά
• Φρούτα και λαχανικά μαζί με λίγους ξηρούς καρπούς
• Αν το παιδί είναι πολύ μικρό σε ηλικία, μπορείς να δημιουργήσεις όμορφα σχέδια με το φαγητό του διότι η όρεξη έρχεται και με την εμφάνιση. Με αυτό το τρόπο μπορείς να συνδυάσεις δύσκολα τρόφιμα, με τρόφιμα που το παιδί σου τρώει.
• Αν το παιδί σου είναι αρκετά μεγάλο, τότε προτιμήστε να ετοιμάζετε μαζί το κολατσιό που θα πάρει μαζί του στο σχολείο. Με αυτόν τον τρόπο εξοικιώνεται και αναπτύσσει τις μαγειρικές του ικανότητες ενώ μαθαίνει από μικρή ηλικία να αναλαμβάνει ενεργά ρόλο στην καθημερινή του διατροφή.

Εβδομαδιαία Διατροφή Για Παιδιά

Μην ξεχνάς τη σαλάτα σε κάθε γεύμα καθώς είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και θρεπτικά συστατικά. Αυτό ισχύει και για τα παιδιά αλλά και για τους ενήλικες.

Δες εδώ 5 δυναμωτικά τρόφιμα για παιδιά που μπορείς να εντάξεις στη διατροφή των παιδιών σου.

Σωστή Διατροφή Για Παιδιά

Στο πρωινό γεύμα μπορείτε να συμπεριλάβετε:

• γαλακτοκομικά προϊόντα (γάλα, γιαούρτι, τυριά, συνιστάται να είναι χαμηλών λιπαρών)
• δημητριακά ολικής άλεσης να προτιμώνται (ψωμί, φρυγανιά, βρώμη, κριτσίνι)
• φρούτα ή και λαχανικά (να προτιμώνται τα προϊόντα εποχής) 

Στο μεσημεριανό και βραδινό γεύμα προτιμήστε να καταναλώσετε ποικιλία από όλες τις ομάδες τροφίμων με συχνότητα που προτείνεται από τον Εθνικό Διατροφικό οδηγό. Σε αυτή τη κατηγορία,  για να θεωρηθεί ένα γεύμα πλήρες χρειάζεται να περιλαμβάνει:

• Λαχανικά εποχής (ωμά, βραστά ή ψητά ή μαγειρευτά)
• Δημητριακά ολικής άλεσης κατά προτίμηση (ρύζι, μακαρόνια, κριθαράκι, πλιγούρι)
• Πρωτεΐνη φυτικής (ιδανικά υψηλής βιολογικής αξίας)  ή ζωικής προέλευσης ή και γαλακτοκομικά προϊόντα 
• Φρούτα εποχής

Σημείωση: Εννοείται πως μπορείτε να προσθέσετε στα δημητριακά, λαχανικά επιλογής για μία ισορροπημένη επιλογή.

Στα ενδιάμεσα μικρογεύματα (σνακ) μπορείτε να επιλέξετε:

• Φρούτα εποχής
• Λαχανικά εποχής με ψωμί και βραστό αυγό
• Φρυγανιές ή παξιμάδια ολικής άλεσης με τυρί χαμηλών λιπαρών
• Γιαούρτι με μέλι και ξηρούς καρπούς (1)

Πώς Εξασφαλίζουμε Μια Σωστή Διατροφή Για Παιδιά;

Για να εξασφαλίσουμε μια σωστή και αποτελεσματική δίαιτα / διατροφή για τα παιδιά χρειάζεται να ξέρουμε ποιες τροφές είναι καλό να τρώμε και ποιες χρειάζεται να αποφεύγουμε στη διατροφή τους αλλά και συνολικά ως οικογένεια. 

Σύμφωνα με τη Μεσογειακή Διατροφή, τόσο η ποσότητα όσο και η συχνότητα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε μια σωστή διατροφή. Η Διατροφική Πυραμίδα είναι μια απεικόνιση της συχνότητας των τροφίμων που θα πρέπει να καταναλώνουμε. 

Πάμε να δούμε τι χρειάζεται να συμπεριλάβουμε πιο συχνά και τι όχι στη διατροφή των παιδιών για να είναι σωστή και ισορροπημένη.

Ομάδα Λαχανικών & Φρούτων

Τα τρόφιμα που ανήκουν σε αυτές τις ομάδες, έχουν θετικές επιδράσεις για τα παιδιά όλων των ηλικιών και είναι σημαντικό να καταναλώνονται κάθε μέρα. 

Αποτελούν πλούσια πηγή 

• φυτικών ινών
• βιταμινών
• αντιοξειδωτικών
• ανόργανων στοιχείων,

ενώ έχουν λίγες θερμίδες. 

Με αυτό το τρόπο βοηθούν στη διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους, στην ευεξία και τη γενικότερη υγεία στη παιδική αλλά και στην μετέπειτα ενήλικη ζωή τους. Τα περισσότερα φρούτα και λαχανικά συνιστάται να καταναλώνονται ωμά και να είναι εποχιακά, μιας και αυτή η πρακτική εξασφαλίζει τη κατανάλωση μεγαλύτερης περιεκτικότητας σε θρεπτικά συστατικά.

Ομάδα Οσπρίων

Τα όσπρια είναι πλούσια σε 

• φυτικές ίνες
• θρεπτικά συστατικά και 
• έχουν πάρα πολλά οφέλη για την υγεία και την ευεξία των παιδιών. 

Όμως δεν περιέχουν το σύνολο των απαραίτητων αμινοξέων που έχει ανάγκη ο ανθρώπινος οργανισμός. 

Για το λόγο αυτό, μια συνήθης πρακτική είναι ο συνδυασμός τους με κάποιο αντίστοιχο τρόφιμο με στόχο τη πρόσληψη όλων των απαραίτητων αμινοξέων στη σωστή αναλογία. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο συνδυασμός της φακής με το ρύζι.

Εξίσου σημαντική είναι η κατανάλωση πηγής βιταμίνης C μαζί με το γεύμα καθώς έτσι αυξάνεται η απορρόφηση του μη αιμικού σιδήρου που περιέχονται σε αυτά.

Ομάδα Δημητριακών

Οι τροφές που ανήκουν σε αυτή τη κατηγορία αποτελούν τη βάση μιας ισορροπημένης διατροφής, συμπεριλαμβανομένου και της Μεσογειακής διατροφής. 

Τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα οποία είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, επιδρούν ευεργετικά στην υγιή ανάπτυξη των παιδιών και για το λόγο αυτό πρέπει να καταναλώνονται σε επαρκείς ποσότητες κάθε μέρα.

Μια σημαντική λεπτομέρεια που χρειάζεται να σημειωθεί είναι πως τα προϊόντα ολικής άλεσης, επειδή είναι λιγότερο επεξεργασμένα, είναι πιο θρεπτικά καθώς διατηρούν τις βιταμίνες και τα θρεπτικά συστατικά που βρίσκονται στον εξωτερικό φλοιό των δημητριακών.

Κάποια δημητριακά πρωινού και μπάρες δημητριακών περιέχουν ανεπιθύμητα περισσότερα σάκχαρα και αλάτι. Πρέπει επομένως να εξοικειωθείτε με την ανάγνωση των ετικετών τροφίμων που υπάρχουν σε κάθε συσκευασία, καθώς μπορούν να σας βοηθήσουν να χτίσετε μια γερή βάση ισορροπημένης διατροφής.

Ομάδα Γαλακτοκομικών

Τα οστά αναπτύσσονται καθ’ όλη τη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας και για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη η κάλυψη των αναγκών τους σε όλα τα στάδια ανάπτυξης. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, η βιταμίνη D ή αλλιώς η “βιταμίνη του ήλιου” και άλλα ανόργανα στοιχεία είναι εξίσου σημαντικά για την σωστή ανάπτυξη των οστών.

Τα τρόφιμα αυτά, αποτελούν την κύρια πηγή ασβεστίου για τον οργανισμό ενώ δεν αποτελούν κύρια πηγή πρόσληψης των βιταμινών Α ή D που περιέχονται σε αυτά. Μάλιστα, οι συστάσεις προτείνουν πως τα παιδιά άνω των 2 ετών μπορούν να καταναλώνουν γαλακτοκομικά χαμηλών λιπαρών. 

Αυτό συμβαίνει διότι, σύμφωνα με τον “Εθνικό και Διατροφικό Οδηγό για Βρέφη, Παιδιά και Εφήβους”, τα ημιαποβουτυρωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα έχουν την ίδια ποσότητα ασβεστίου με τα πλήρη σε λιπαρά, ενώ ταυτόχρονα έχουν χαμηλότερη ποσότητα λίπους αλλά και θερμίδων.

Λευκό & Κόκκινο κρέας

Προτιμήστε οι κύριες πηγές ζωικής πρωτεΐνης να είναι λευκό κρέας με όσο το δυνατόν λιγότερα λιπαρά. Αφαιρέστε τη πέτσα από το κρέας και κόψτε το ορατό λίπος στο κρέας. Στο λευκό κρέας ανήκουν το κοτόπουλο, η γαλοπούλα, η πάπια, το κουνέλι και το κρέας από φασιανό, ορτύκι ή πέρδικα.

Επίσης αποφύγετε την υψηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος καθώς με βάση τη Μεσογειακή πυραμίδα της διατροφής ανήκει στην κορυφή της πυραμίδας και η συχνότητα κατανάλωσης του χρειάζεται να είναι σε μηνιαία βάση. 

Κόκκινο κρέας είναι το μοσχαρίσιο, το βοδινό και το κρέας των μηρυκαστικών ζώων (αρνί, κατσίκι, πρόβατο, γίδα), το χοιρινό και τέλος το κρέας από κυνήγι (αγριογούρουνο, ελάφι).

Αποφύγετε το επεξεργασμένο κρέας από τη διατροφή των παιδιών. Εδώ ανήκουν το ζαμπόν, οι φέτες γαλοπούλας ή κοτόπουλου, η πάριζα, το σαλάμι, το μπέικον, τα λουκάνικα και τα προπαρασκευασμένα προϊόντα κρέατος που αναφέρθηκαν παραπάνω. 

Ψάρια & Θαλασσινά

Η κατανάλωση τους είναι σημαντική για τη σωστή ανάπτυξη του εγκεφάλου, της οπτικής οξύτητας των παιδιών αλλά και της υγείας γενικότερα.

Προτιμήστε τα φρέσκα ψάρια και θαλασσινά εποχής. Τα ψάρια ιχθυοτροφείου ενδέχεται να έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε λιπαρά. Για το λόγο αυτό να προτιμάτε ψάρια ανοιχτής θαλάσσης (στην περίπτωση που τα βρίσκετε).

Λίπη & Έλαια

Το ελαιόλαδο αποτελεί πλούσια πηγή μονοακόρεστων (MonoUnsaturated Fatty Acids, MUFA) λιπαρών οξέων, πολυφαινολών και λιποδιαλυτών βιταμινών όπως είναι η Βιταμίνη Ε. Οι ελιές και οι ξηροί καρποί και οι σπόροι περιλαμβάνονται σε αυτή τη κατηγορία, αποτελώντας σημαντικές πηγές μονοακόρεστων και πολυακόρεστων (PolyUnsaturated Fatty Acids, PUFA) λιπαρών οξέων με ευεργετικές επιδράσεις στην ανάπτυξη και την υγεία των παιδιών. 

Τα λιπαρά που περιέχονται στα ζωικά προϊόντα είναι συνήθως κορεσμένα (Saturated Fatty Acids, SFA) και οι έρευνες αποδεικνύουν συνεχώς την επιβλαβή επίδραση τους στην υγεία παιδιών και ενηλίκων. Για το λόγο αυτό χρειάζεται να είναι όσο το δυνατόν πιο χαμηλή η κατανάλωση τους.

Τα προϊόντα που ανήκουν σε αυτή τη κατηγορία χρειάζεται να καταναλώνονται με μέτρο καθώς είναι πλούσια σε ενέργεια και μπορεί να οδηγήσουν ανεπαίσθητα στην απότομη αύξηση του σωματικού βάρους των παιδιών. 

Γλυκά & Γλυκαντικές Ύλες

Συνήθως τα γλυκά περιέχουν μεγάλη ποσότητα απλών υδατανθράκων – σάκχαρα αλλά και λιπαρών, είναι φτωχά σε θρεπτικά συστατικά και πλούσια σε θερμίδες. Για το λόγο αυτό και σύμφωνα με το Μεσογειακό πρότυπο διατροφής η κατανάλωση γλυκών χρειάζεται να γίνεται με φειδώ.

Επιπροσθέτως, τα παιδιά χρειάζεται να καταναλώνουν όσο το δυνατόν λιγότερη ζάχαρη, σακχαρούχες γλυκαντικές ύλες ή και προϊόντα που περιέχουν αυτά. Εδώ ανήκουν και τα ροφήματα με προστιθέμενα σάκχαρα, όπως τα αναψυκτικά.

Το μέλι και η μελάσα ανήκουν εξίσου στην κατηγορία των γλυκαντικών υλών προσφέροντας παράλληλα θρεπτικά συστατικά με αντιοξειδωτική και αντιμικροβιακή δράση. 

Ακόμη αποφύγετε να χρησιμοποιείται τα γλυκά (και το φαγητό γενικότερα) ως μέθοδο επιβράβευσης των παιδιών.

Πείτε του “Μπράβο”, τονίστε τους πόσο σημαντικό είναι αυτό που κατάφεραν χωρίς όμως να χρησιμοποιείται το φαγητό για να περιγράψετε αυτά που θα θέλατε να πείτε. Το ίδιο ισχύει και για τις γιαγιάδες – παππούδες των παιδιών.

Αλάτι

Σύμφωνα με τον Εθνικό Διατροφικό Οδηγό προτείνεται να χρησιμοποιείτε ιωδιούχο αλάτι ως προστιθέμενο άλας. Ακόμη μπορείτε να περιορίσετε πλήρως το αλάτι χρησιμοποιώντας πλήθος μυρωδικών και μπαχαρικών κατά το μαγείρεμα.

Ας μην ξεχνάμε όμως ότι το αλάτι βρίσκεται ως «κρυφή πηγή» και σε τρόφιμα όπως το ψωμί, οι σάλτσες, τα δημητριακά πρωινού, οι μπάρες δημητριακών ακόμη και σε ορισμένα γλυκά. Συνιστάται να αποφύγετε τα αλμυρά σνακ όπως τα κράκερ, τα πατατάκια, τα γαριδάκια κ.α. 

Η κατανάλωση τροφίμων ταχυφαγείου (fast food) θα πρέπει να είναι περιστασιακή. 

Απεναντίας, δοκιμάστε να φτιάξετε στο σπίτι τα αντίστοιχα φαγητά όπως  η πίτσα, το σουβλάκια και το χάμπουργκερ.

Ποιες Ποσότητες Συντελούν Μια Ισορροπημένη Διατροφή Για Παιδιά;

Πότε Χρειάζεται Ειδική Διατροφή Για Παιδιά;

Η ανάπτυξη των παιδιών επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες συμπεριλαμβανομένης και της διατροφής. Για να μπορέσεις να δεις αν το παιδί σου έχει φυσιολογική ανάπτυξη μπορείς να συμβουλευτείς τον παιδίατρο ή τον διαιτολόγο σου. 

Στη περίπτωση που ο ειδικός κρίνει ότι η ανάπτυξη του παιδιού είναι ελλιπής ή αντίθετα πολύ αυξημένη (συνήθως είναι για το βάρος) τότε χρειάζεται να σχεδιαστεί ο αντίστοιχος τρόπος προσέγγισης με σκοπό τη βέλτιστη ανάπτυξη. 

Σε υγιή παιδιά που δεν αντιμετωπίζουν παθολογικές καταστάσεις και η ανάπτυξη τους είναι φυσιολογική η σύσταση που δίνεται στους γονείς είναι να υιοθετήσουν (εάν δεν το έχουν κάνει ήδη) ένα υγιεινό πρότυπο διατροφής για τα παιδιά αλλά και για τους ίδιους. 

Στη περίπτωση που ένα παιδί δεν βρίσκεται πάνω στις φυσιολογικές καμπύλες ανάπτυξης για την ηλικία του, τότε ο ειδικός χρειάζεται να διαπιστώσει εάν το πρόβλημα εντοπίζεται στο τρόπο διατροφής ή σε κάποια παθολογική κατάσταση.

Στη πρώτη περίπτωση ο υπεύθυνος διαιτολόγος χρειάζεται να διαπιστώσει αν καλύπτονται όλες οι διατροφικές ανάγκες του παιδιού και αν εμπίπτουν στο πλαίσιο μιας υγιεινής διατροφής. Αναλόγως τη περίπτωση χρειάζεται να σχεδιαστεί η παρέμβαση στη διατροφή του παιδιού και της οικογένειας. 

Για παράδειγμα αν το παιδί δεν πίνει γάλα και δυσκολεύεται με τα γαλακτοκομικά προϊόντα τα οποία αποτελούν πλούσια πηγή ασβεστίου και πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας, τότε σε συνεργασία με το διαιτολόγο θα πρέπει να βρεθούν υγιεινές εναλλακτικές τροφίμων που είναι πιο εύκολο να καταναλώσει το παιδί.

Αν διαπιστωθεί ότι υπάρχει κάτι παθολογικό που μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσω διατροφής τότε χρειάζεται διατροφική εκπαίδευση των γονέων και του παιδιού. Για παράδειγμα ένα παιδί χρειάζεται να ακολουθήσει ειδική διατροφή στη περίπτωση που διαπιστωθεί πως έχει Σακχαρώδη Διαβήτη ή Κοιλιοκάκη. Και οι 2 περιπτώσεις είναι παθολογικές καταστάσεις και η τροποποίηση της διατροφικής συμπεριφοράς είναι ανάλογη και απαραίτητη.

Διατροφή Για Ελλιποβαρή Παιδιά

Αν ο παιδίατρος ή ο διαιτολόγος κρίνει πως κάποιο παιδί βρίσκεται πιο χαμηλά στις καμπύλες ανάπτυξης του βάρους του, τότε θα πρέπει να διαπιστώσει ποιος είναι ο λόγος. Εάν ο λόγος είναι παθολογικός τότε χρειάζεται αντίστοιχη προσέγγιση ανάλογα την περίπτωση. 

Πάμε να δούμε τώρα τι κάνουμε στη περίπτωση που ο λόγος είναι διατροφικός. Αν ο λόγος είναι ο υποσιτισμός του παιδιού, τότε θα πρέπει να ξεκινήσει μια εξατομικευμένη προσέγγιση γύρω από τις διατροφικές επιλογές που κάνει η οικογένεια και ύστερα το ίδιο το παιδί. 

Μια ισορροπημένη διατροφή θα πρέπει να είναι πλήρης σε θρεπτικά συστατικά, βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία για να μπορέσει να καλύψει τις ανάγκες ενός παιδιού που βρίσκεται σε ανάπτυξη. 

Αν η οικογένεια ακολουθεί ένα υγιεινό πρότυπο διατροφής αλλά το παιδί δυσκολεύεται να καταναλώσει την ποικιλία τροφών που καταναλώνει η υπόλοιπη οικογένεια τότε θα χρειαστεί να έχετε υπομονή και επιμονή. 

Μπορεί να χρειαστούν πολλές προσπάθειες και δοκιμές ώστε ένα παιδί να δοκιμάσει και στη συνέχεια να μάθει να τρώει ένα καινούριο τρόφιμο.

Αν παρόλη τη προσπάθεια το παιδί δεν καταναλώσει κάποιο φαγητό μην αποθαρρύνεστε. Δοκιμάστε ένα διαφορετικό τρόφιμο ή μια διαφορετική προσέγγιση και ξαναπροσπαθήστε. 

Μπορεί να μην πετύχετε όλες τις φορές αλλά σίγουρα θα έχετε σημειώσει σημαντική πρόοδο και θα έχετε εμπλουτίσει σημαντικά τις διατροφικές επιλογές του παιδιού σας στο τέλος της προσπάθειας.

Τελικός στόχος είναι το παιδί να μπορεί να καλύπτει τις ανάγκες του σε θρεπτικά συστατικά καταναλώνοντας μία μεγάλη ποικιλία τροφίμων και να επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα ανάπτυξης για την ηλικία του.

Διατροφή Για Παιδιά Που Αθλούνται

Τα παιδιά που αθλούνται εντατικά ή ακόμη που κάνουν πρωταθλητισμό, έχουν πολύ πιο αυξημένες ημερήσιες ενεργειακές απαιτήσεις. Και αυτό διότι καταναλώνουν πολύ ενέργεια κατά τη διάρκεια της άσκησης.

Αν και το δικό σου παιδί αθλείται εντατικά αυτό που μπορείς να κάνεις για να καλύψεις τις ενεργειακές του απαιτήσεις είναι να αυξήσεις την ποσότητα των θερμίδων που καταναλώνει με σκοπό να βρίσκεται σε μια ισορροπία.

Αναλόγως την ένταση και τη διάρκεια της άσκησης μπορείς να εντάξεις από φρούτα, ξηρούς καρπούς, σπιτική πίτα ή ακόμη και ένα μικρό γεύμα, παραπάνω, μέσα στην ημέρα του παιδιού σου.

Διατροφή Για Παιδιά Με Θυρεοειδή

Τα παιδιά τα οποία έχουν διαγνωστεί από μικρή ηλικία με κάποια πάθηση του θυρεοειδούς αδένα θα χρειαστεί οπωσδήποτε να ακολουθούν τη φαρμακευτική αγωγή που τους έχει δώσει ο θεράποντας γιατρός.

Αναλόγως το είδος της πάθησης χρειάζεται η αντίστοιχη φαρμακευτική αντιμετώπιση και φυσικά ισχύει και εδώ, ο γενικότερος κανόνας της ισορροπημένης – υγιεινής διατροφής και εντατικής άσκησης.

Αυτό ισχύει για όλη την οικογένεια καθώς τα νοσήματα του θυρεοειδούς αδένα εμφανίζουν κληρονομικότητα. Να σημειωθεί πως η φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνει ένα παιδί για την αντιμετώπιση των παθήσεων του θυρεοειδούς αδένα χρειάζεται τακτική παρακολούθηση από τον θεράποντα ενδοκρινολόγο.

Διατροφή Για Υπέρβαρα Παιδιά

Η διατροφή για υπέρβαρα παιδιά είναι ένα ευαίσθητο αλλά πολύ σημαντικό ζήτημα το οποίο χρήζει άμεσης παρέμβασης καθώς τα επίπεδα παιδικής παχυσαρκίας όλο και αυξάνονται στη χώρα μας. 

Το σημαντικότερο είναι η ισορροπημένη προσέγγιση με στόχο τη δημιουργία σωστών διατροφικών συνηθειών σε συνδυασμό με μία τακτική φυσική δραστηριότητα, χωρίς να στιγματίζεται το παιδί.

Ένα παιδί πάνω στην ανάπτυξη απαγορεύεται να κάνει δίαιτα. Η έμφαση θα πρέπει να δοθεί γενικότερα στην υγεία και την ευεξία του παιδιού και όχι μόνο στο βάρος του παιδιού. 

Δημιουργήστε τις συνθήκες και ένα περιβάλλον στο οποίο το παιδί να μπορεί να πραγματοποιήσει τουλάχιστον 1 ώρα σωματικής δραστηριότητας την ημέρα. Ενθαρρύνετε το να παίξει στον κήπο, να χορέψει, να περπατήσει ή να ξεκινήσει κάποιο άθλημα που του αρέσει.

Επιπροσθέτως, συστήνεται μία ισορροπημένη διατροφή, όπως αναφέραμε παραπάνω. Ο σωστός σχεδιασμός των γευμάτων και των σνακ, και φυσικά ο έλεγχος του μέγεθος των μερίδων.

Αποφύγετε την κατανάλωση σακχαρούχων και επεξεργασμένων τροφίμων από τη καθημερινή διατροφή των παιδιών και γενικότερα της οικογένειας.

Αν νιώθετε ότι δυσκολεύεστε στη διαδικασία, μπορείτε να συμβουλευτείτε έναν διαιτολόγο για εξατομικευμένες συμβουλές αλλά και για να εξασφαλίσετε ότι όλες οι διατροφικές ανάγκες του παιδιού καλύπτονται πλήρως.

Τα παιδιά είναι πιο πιθανό να υιοθετήσουν υγιεινές συνήθειες εάν βλέπουν και μέλη της οικογένειας τους να κάνουν το ίδιο. Επικεντρωθείτε στα θετικά αποτελέσματα και ενθαρρύνετε τα παιδιά δίνοντας τους θετικά ερεθίσματα με στόχο να συνεχίσουν την προσπάθεια για έναν πιο υγιεινό τρόπο διατροφής και ζωής.

10 Πρακτικές Για Να Πετύχεις Μια Υγιεινή Διατροφή Στα Παιδιά Σου

Σε συνεργασία με το διαιτολογικό γραφείο “Nutriverse” προτείνουμε τα εξής:

• Φροντίστε να υπάρχουν πάντα πλυμένα φρούτα και λαχανικά, αποθηκευμένα σε εμφανές σημείο μέσα στο ψυγείο και προσπαθήστε να τα προσθέσετε σαν σνακ μέσα στην ημέρα. 
• Εάν προσπαθείτε να αυξήσετε την ποσότητα λαχανικών που καταναλώνετε μέσα στην ημέρα, τότε μπορείτε να φτιάξετε νόστιμες σούπες λαχανικών, παραδοσιακές σπιτικές πίτες ή ακόμη και να συνοδεύσετε ένα κλασικό φαγητό με ψητά ή βραστά λαχανικά.
• Για να αυξήσετε την ποσότητα φρούτων μπορείτε να προτείνετε την κατανάλωση φρούτων ως επιδόρπιο μετά το γεύμα ή ακόμη και να τα προσθέσετε μαζί με κάποιο άλλο σνακ, συνδυαστικά.
• Όσον αφορά τα όσπρια, προσπαθήστε να τα εντάξετε σε διάφορες μαγειρικές παρασκευές. Μπορείτε να φτιάξετε μία χορταστική σαλάτα οσπρίων, να δημιουργήσετε νόστιμα σνακ και μπιφτέκια οσπρίων.
• Για να μάθουν τα παιδιά σας να τρώνε δημητριακά ολικής άλεσης μπορείτε να ξεκινήσετε να εντάσσεται μικρές ποσότητες δημητριακών ολικής μαζί με τα λευκά δημητριακά. Τελικός στόχος είναι να καταναλώνετε μόνο προϊόντα ολικής άλεσης, όλοι στην οικογένεια.
• Εάν τα παιδιά σας δυσκολεύονται να καταναλώσουν γαλακτοκομικά προϊόντα, μπορείτε να τα εντάξετε σαν σνακ ή σαν συνοδευτικό στο κυρίως γεύμα της διατροφής των παιδιών. Σε καμία περίπτωση μην προσθέτετε ζάχαρη στο γάλα για να κάνετε το παιδί να το καταναλώσει πιο εύκολα.
• Εάν στα παιδιά σας δεν αρέσει το λευκό άπαχο κρέας όπως το στήθος κοτόπουλο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αρκετά μυρωδικά κατά το μαγείρεμα για να κάνουν πιο νόστιμο το κρέας. Ακόμη μπορείτε αντί για φέτες αλλαντικών να χρησιμοποιείτε κοτόπουλο μέσα στις αραβικές που έχουν για κολατσιό τα παιδιά.
• Αν τα παιδιά σας δυσκολεύονται να καταναλώσουν ψάρια και θαλασσινά, μπορείτε να φτιάξετε σαλάτες με γαρίδες ή τόνο σαν συνοδευτικό στο κυρίως σας γεύμα. Επίσης ο σολομός, ο τόνος και οι γαρίδες μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντί για κρέας μέσα στις αραβικές πίτες και τα σάντουιτς των παιδιών.
• Εάν προσπαθείτε να αυξήσετε τη ποσότητα καλών διατροφικών λιπαρών, μπορείτε να προσθέσετε μαζί με το φρούτο εποχής μερικούς ξηρούς καρπούς, να δημιουργήσετε σνακ όπως οι μπάρες δημητριακών και οι ενεργειακές μπουκίτσες με τα προϊόντα επάλειψης της επιλογής σας. 
• Ακόμη η διατροφολόγος προτείνει να χρησιμοποιείτε ξηρούς καρπούς και σπόρους, σε μικρή ποσότητα μέσα στη σαλάτα. Τα παιδιά εξοικειώνονται με την εμφάνιση και τη γεύση τους με αποτέλεσμα να είναι πιο εύκολα αποδεκτά. (Όχι σε πολύ μικρές ηλικίες καθώς υπάρχει ο κίνδυνος πνιγμονής).
• Για να περιορίσετε τα γλυκά, ξεκινήστε να καταναλώνεται φρούτα έναντι των γλυκών, οικογενειακώς. Καθαρίστε ένα φρούτο μαζί και περιγράψτε πόσο νόστιμο ή πόση δύναμη σας δίνει η κατανάλωση του. Ακόμη μπορείτε να φτιάξετε υγιεινές συνταγές μαζί με τα παιδιά σας που σας προσφέρουν την αίσθηση του γλυκού, χωρίς όμως να έχουν τις επιβλαβείς επιπτώσεις των γλυκών.

Βιβλιογραφία

• Kerska, Katerina. MyPlate: Understanding the Dietary Guidelines for Americans. National Center for Health Research. https://www.center4research.org/my-plate-dietary-guidelines/.
• Ινστιτούτο Προληπτικής, Περιβαλλοντικής και Εργασιακής Ιατρικής. Εθνικός Διατροφικός Οδηγός. [Ηλεκτρονικό] http://www.diatrofikoiodigoi.gr/?page=dekalogos-paidia.
• DGA. Dietary Guidlines for Americans. [Ηλεκτρονικό] 2020-2025. https://www.dietaryguidelines.gov/sites/default/files/2020-12/Dietary_Guidelines_for_Americans_2020-2025.pdf.